Mannen zijn als patatten

Deze column werd eerder gepubliceerd op RTLNieuws 365, 

de iPad-applicatie van RTL Nieuws.

Oma, omaatje, zie je mij, hoor je mij? Ik zit op m’n balkon, en zojuist belde ik je. Een betweterige griet met een Antwerps accent zei dat het door mij gevormde nummer niet meer in dienst was.

“Verrrrrrdomme die Antwaarpenaars,” had jij daarop gezegd. Ik zie je appelwangen al rood kleuren uit ergernis. “Mè hiel Antwaarpe, moar nie mè mai!” Met heel Antwerpen, maar niet met jou, en je had de hoorn op de haak gegooid om een witbierke uit de frigo te trekken. “Santé santater, ’k heb liever bier dan water!”

Ik belde je om je te vertellen dat de winter voorbij is. Wat had je dat fijn gevonden! Jij had een hekel aan ‘mottig weer’. Ik vond een e-mail van twee jaar geleden waarin je foeterde op de regen en de wind. “Louis van hierboven is een klootzak,” schreef je, “en ik wil niets meer met hem te maken hebben.”

De inloopkast van Doutzen Kroes

Deze column werd eerder gepubliceerd op RTLNieuws 365, 

de iPad-applicatie van RTL Nieuws.

Twee mutsen staan bij de Panklare Groenten en kijken verrukt om zich heen. Ze stralen alsof ze zojuist wakker zijn geworden in de inloopkast van Doutzen Kroes.

‘Wat is het hier mooi, hè…’ fluistert de blonde tegen de grijze.

Normaliter zou ik nu mijn pas inhouden. Om hen af te luisteren zou ik misschien wat Groente en Fruit betasten, of een Voorverpakt Brood oppakken, of misschien zelfs een zak Aardappelen, maar ik kan het niet. Ik straal zélf: ik ben in een Jumbo en ik ben dol op Jumbo en hoe heb ik kunnen missen dat deze winkel al zeker vijf dagen bestaat? Mijn Jumbo!

Ik volg Jumbo al jaren. Eerst als economieredacteur van Elsevier, toen uit pure interesse. Familiebedrijven met ambitie zijn zeldzaam, en dus fascinerend. In 2005 interviewde ik Jumbo’s algemeen directeur Frits van Eerd. Dat was hoegenaamd niet verrassend – misschien had hij een kater; hij was in elk geval doodsaai – maar het reisje dat erop volgde wel. Ik moest naar Winterswijk, op zich geen pretje, maar het moest: hun paradepaard van 3.000 vierkante meter stond daar op stal.

Zijn blik snoerde me de mond

Deze column werd eerder gepubliceerd op RTLNieuws 365, 

de iPad-applicatie van RTL Nieuws.

Een prima plek om de krant te lezen, zag je de dikke man denken. Hij ritste een Volkskrant uit z’n rugzak, liet z’n brede billen op de bank zakken, en begon te lezen. Na de kop – “België in shock na busramp” – keek hij weer op.

Barbecueërs, koorddansers, frisbeeërs, ze waren allemaal uit hun winternest gekropen om zich met aanstekelijk genoegen in het park uit te strekken. Zonsondergang op Rokjesdag; gisteravond in het Vondelpark wilde men aan busrampen niet denken.

De blauwe ogen van de dikke man volgden een opwippende paardenstaart. ‘En die zon alléén al,’ hoorde hij de blondine zeggen tegen haar jogmaatje. De dikke man glimlachte, en ik ook, want er zat muziek in haar stem, het was niet anders.

Ik wandelde verder de lente in.

Overal picknickende stellen, van de weeromstuit opnieuw verliefd. Overal hangjongeren in groep, nog higher dan anders. En overal politie: te voet, op de fiets, op de motor.

Ze keken heel ernstig, die agenten.

A great big hug in a mug

Deze column werd eerder gepubliceerd op RTLNieuws 365, 

de iPad-applicatie van RTL Nieuws.

Ik heb altijd een paar pakjes Cup-a-Soup in huis. Niet omdat ik ze lekker vind, maar in sommige gevallen is zo’n soepje noodzakelijk. Als je geen grootmoeder in de kast heb staan die een pan verse soep tevoorschijn tovert als je diarree hebt, bijvoorbeeld.

Jawel: we zitten weer met z’n tweeën aan ’t vliegend schijt.

Gezellig samen aan de spuitpoep, de bruinloop en de racekak (die laatste twee kende ik nog niet; leerzaam, zo’n column).

Sorry. Ik had het over Cup-a-Soup. Wij drinken dat goedje alleen als we ons toch al ziek, zwak en misselijk voelen. Als we zout water binnen moeten zien te krijgen, laten we het glaasje misselijkmakend Oral Rehydration Salt toch maar staan, en opteren we voor ‘a great big hug in a mug’.

Da’s de Amerikaanse slogan. Stukken sympathieker dan dat slome ‘4 uur Cup-a-Soup’. Om 16u word je gek op kantoor, zo stelt Unox, maar giet je strenge manager vol poedersoep en hij wordt lief, of juist gestraft, enzovoort.

Ik vind het maar raar.

Een film voor mensen zoals jij, ooit

Deze column werd eerder gepubliceerd op RTLNieuws 365, 

de iPad-applicatie van RTL Nieuws.

Wekelijks naar de film gaan. Vindt u dat leuk, én denkt u erover een eerste kind te krijgen? Think again: de vanzelfsprekendheid van een bioscoopavondje vervliegt zodra dat kind z’n longen met zuurstof volzuigt.

Wat ik vooral mis als moeder:
1. Uitslapen.
2. Niet zomaar naar de film kunnen.
3. Niet zomaar op vakantie kunnen.

Gemis één en drie zijn te voorzien. Maar gemis twee? Toen ik anderhalf jaar geleden met mijn hoogzwangere buik neerzeeg in een fluwelen bioscoopstoel, stond ik er niet bij stil.

Tegenwoordig staat een bioscoopavondje gelijk aan vakantie. Een ultrakorte vakantie, maar een vakantie. Je bent een paar uur van huis weg, en als de film een beetje doet wat-ie moet doen, dan ben je een paar uur weg van de wéreld: een wereld gedomineerd door vieze luiers, crèchetijden en wasjes draaien.

Hulde dus, HULDE, aan Cinemum.

Haar handen koel en nobel, de zijne warm en klam

Deze column werd eerder gepubliceerd op RTLNieuws 365, 

de iPad-applicatie van RTL Nieuws.

Een dag zo grijs als het wolkendek. Het regent buiten en binnen; vandaag komt het met mij niet meer goed. Maar dan, in de bus, een envelop. Schrijven zegt meer, staat er naast de postzegel, en zo is het maar net.

Onze voornamen en ons adres in lieve, ronde letters. De ‘save the date’-kaart van Gin en Skip! Zeventien augustus. Dan gaan ze trouwen. Uitroepteken! Officiële uitnodiging volgt.

Ik glimlach. Ze zijn zó blij met elkaar, die twee. En terecht: ze zijn allebei even leuk. Gebeurt niet vaak.

Ik draai de kaart om. Skip in gestreept T-shirt, een bruingebrande arm om Gin d’r sexy taille. Ze zoenen, geloof ik, maar zeker is dat niet: op de foto ontbreken hun hoofden.

Ja, echt.

De geit die je te grazen neemt

Deze column werd eerder gepubliceerd op RTLNieuws 365, 

de iPad-applicatie van RTL Nieuws.

Je bent een jaar of vijftig en je wordt op staande voet ontslagen. Wat doe je? In Amerika stop je je ‘personal belongings’ in een kartonnen doos, en dan get je the hell out of there.

Daarna? Daarna bel je je wederhelft, lijkt me, of je moet vastzitten in een rothuwelijk. Alleen: je werkte bij een meedogenloos bedrijf. Laten we zeggen: een Lehman Brothers. Een geldfabriek, waarvan de ego’s aan de top je niet eens meer een belletje naar vrouwlief gunnen: nog tijdens het ‘let go’-gesprek wordt je BlackBerry gedeactiveerd.

Zo begint Margin Call, een fascinerende film over de val van “een” investeringsbank. ‘Deze voorzorgsmaatregelen lijken misschien als straf bedoeld,’ riedelt de bedrijfsadvocate meteen na het slechte nieuws. ‘U zult begrijpen dat ze de gevoelens van het bedrijf ten opzichte van uw prestaties of uw karakter op geen enkele wijze weerspiegelen.’

‘Pardon?’ weet de kersverse Koos Werkloos uit te brengen.

Een primitieve vorm van yoghurt

Deze column werd eerder gepubliceerd op RTLNieuws 365, 

de iPad-applicatie van RTL Nieuws.

Het omgekeerde van flessenwater heet in Vlaanderen kraantjeswater. De kranen zijn daar niet kleiner dan hier, maar toch heeft iedereen het over kraantjeswater. Daar denkt men niet over na. En al woon ik inmiddels bijna tien jaar in Amsterdam – en mijn flinterdun accent niet meer te traceren valt – het overkomt me nog steeds dat ik in een restaurant om kraantjeswater vraag. Soms flap ik er per ongeluk een ‘amai’ of een ‘allé’ uit; zo’n fout komt mij altijd duur te staan.

Ze vinden me dan zo schattig, hè.

Mijn man, nen Ollander, kronkelt van plezier als ik hem een glaasje whiskey of een zak chips voorschotel (ik zeg wieskie, niet wiskie; sjieps, niet tsjips), of als ik hem vertel over de Ajax-fans op de tram (fans, niet fens; tram, niet trem; en trouwens niet op de trem maar in, in, in!).

Zeg chick, geef je num snel

Deze column werd eerder gepubliceerd op RTLNieuws 365, 

de iPad-applicatie van RTL Nieuws.

Voor de derde keer vroeg de docente om stilte, en toen het 25-koppige monster eindelijk inbond, zei ze knorrig dat humor belangrijk was bij droedelen.

droe·de·len (droedelde, heeft gedroedeld): gedachteloos zomaar wat tekenen, en een thema dat mooi aansluit op A Perfect Day, een kleine, fijne tentoonstelling in de Amsterdamse Westergasfabriek. Boven de expositieruimte kreeg een klas een workshop droedelen.

‘Teken twee cirkels.’

Het viel me op hoe láng ze waren. Hoe waren al die benen tussen bank en tafel beland zonder in de knoop te raken? Jij eerst, weet je, dan schuif ik naast je. Tering man, ik zit vast, flikker op met jouw been. Maar ze zaten; ze zaten goed, en ze tekenden.

Saskia wil wereldhit

Deze column werd eerder gepubliceerd op RTLNieuws 365, 

de iPad-applicatie van RTL Nieuws.

Voor onze deur staat een hele mooie bak. Een glimmende zwarte, zonder dak. Specifieker: een Porsche 911 Carrera 4S Cabrio. Een 997.2. Van mijn man.

Dat maakt mij het meisje van die gast met die Porsche.

Een nadeel, maar de voordelen zijn talrijk. Zo rijdt mijn man me tegenwoordig overal heen. Smacht ik naar Ben & Jerry’s, dan scheurt-ie naar de supermarkt. Is de zaterdageditie van Het Parool uitverkocht, dan scheurt-ie langs alle tankstations. Mis ik m’n omaatje, dan scheurt-ie met me naar Koksijde. ‘Gelijk een ritje,’ zegt ie dan. Of: ‘Lekker, een rondje om de kerk.’

Maar laten we wel wezen: een Porsche in magere tijden, dat kan eigenlijk niet. Of juist wel. Er gaat geen maand voorbij of er zit een visitekaartje onder de ruitenwissers. Van een autowasser met ambitie, een wannabe-chauffeur, of van zomaar iemand. Die hoopt dan op een belletje: ‘Goedemiddag. Zocht u een baan? U vond mijn Porsche…’

Doe zo voort, en zie niet omme

Jarenlang probeerde ze mij erop voor te bereiden: haar dood.

Dat lukte slecht. Mijn oma, die ik sinds mijn puberteit bijna dagelijks belde of mailde - dood? Ik wilde er niet aan. 'Jawel lieveke, ik ben al zeventig jaar, ge moet dat onder ogen zien.' Ze werd vijfenzeventig, en tachtig, en vijfentachtig, en achtentachtig... Maar in mijn ogen bleef ze dezelfde oma; haar leeftijd speelde geen enkele rol.

Minstens eens per jaar, meestal in een broeierige zomernacht, droomde ik dat het noodlot toesloeg: ze stierf.

Ik kende haar telefoonnummer van buiten - ze had een heerlijk nummer om in te toetsen, veel heerlijker dan het enige andere nummer dat ik uit het hoofd ken: dat van m'n ouders - en ze was bovendien een vroeg vogeltje, waardoor ik haar na zo'n koortsdroom meestal meteen te pakken kreeg.

Gelukkig maar. Na die droom was ik altijd totaal in paniek. Ik ging uit van het allerergste als ze de telefoon niet meteen opnam. Dan moest ik mezelf voorhouden dat ze heus wel op de alarmknop, die ze aan een koord om haar nek had hangen, zou drukken bij in- of extern onraad, en dat ik dus allang op de hoogte was geweest als er inderdaad iets scheelde.

Zodra ze opnam, zei ik dat ik weer had gedroomd dat ze dood was. Och lieveke toch, zei ze dan steevast, lieveke toch, ik ben toch niet dood? Zonder iets tegen jou te zeggen zeker? Lieveke toch... Je weet: dromen zijn bedrog, en -

- pies je in je bed, dan zie je ‘t morgen nog, reciteerden we tezamen.

In haar hoogtijdagen speelde mijn oma toneel, en dat merkte je. Zelfs dat gekke rijmpje kon ze voordragen als stond ze nog op de planken.

Afgelopen vrijdag – ze was in januari 89 geworden – was het zover: ze stierf, en het was geen droom.

Na de crematie, gisteren wanneer u dit leest, krijg ik een dieproze documentenmap mee. Mijn naam staat erop, in haar krullerig handschrift. Ik ken die map, wist dat ik 'm zou krijgen, maar pas nu lees ik de inhoud met aandacht, want alleen.

Een telegram uit 1967 van Willy De Clercq, de toenmalige vicepremier en minister van Financiën. Daar was mijn oma zo fier op. Hij doet mijn oma ‘de zeer hartelijke gelukwensen' met haar zilveren toneeljubileum, en hij is niet de enige: de map puilt uit van de telegrammen en kaartjes en netjes uitgeknipte krantenartikelen, sommige zelfs met foto. Haar zwart-witte gezicht, 44 jaar oud, is dikker dan het mijne nu, maar mooier.

Als laatste sla ik een wenskaart open. Hij is afkomstig van een dame, die tot haar grote spijt niet kon 'komen applaudisseren' bij mijn oma's jubileumvoorstelling op 28 oktober 1967. (Daarin speelde zij uiteraard de hoofdrol. Het betrof Eduardo de Filippo’s “Kinderen zijn kinderen”, en zij was Philumena Marturano, en op het glanzende vouwblad staat dat zij ‘onmiddellijk na het derde bedrijf’ zal worden gehuldigd.) Desondanks wil de dame kwijt hoeveel bewondering ze koesterde voor mijn oma’s ‘toewijding zonder grenzen aan het Vilvoords toneel’.

Ik lees de wenskaart tot op het eind. Bij de laatste zin stok ik. Ik lees de zin opnieuw. En opnieuw. En dan hoor ik de stem van mijn oma. Ze heeft het tegen mij. ‘Doe zo voort,’ zegt ze, ‘en zie niet omme.’

Twee dikke dames en een meisje in een steeg

Deze column werd eerder gepubliceerd op RTLNieuws 365, 

de iPad-applicatie van RTL Nieuws.

Het was bovenstaande foto die me ertoe zette naar De Aarsman Projectie in De Kleine Komedie te gaan. Ik scoorde het op twee na laatste kaartje, met daarop het woord SLECHTZICHT. Terecht: ik kon het podium alleen zien door flink naar voren te leunen en door de lampen te loeren. Ach, de ironie van het lot: De Aarsman Projectie is ‘een college in kijken’.

Hans Aarsman, kent u hem? Sinds 2004 is-ie fotodetective van de Volkskrant: wekelijks tovert hij een suffe foto om tot een zoekplaat. Elke anomalie pikt hij eruit. Die analyseert hij als een autist (no offence)  tot hij een plausibele, steevast fascinerende verklaring heeft gevonden.